Thursday, July 13, 2006

Bạch Cư Dị

Đại Lâm tự đào hoa

Nhân gian tứ nguyệt phương phi tận
Sơn tự đào hoa thủy thịnh khai
Trường hận xuân quy vô mịch xứ
Bất tri chuyển nhập thử trung lai.

Tháng tư hương sắc phai tàn hết
Sơn tự đào hoa mới nở đầy
Còn giận xuân đi không dấu vết
Đâu ngờ xuân đến nở nơi đây.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~``

Thiền VN cũng có bài thơ "Cáo tật thị chúng" của Sư Mãn Giác rất thích hợp với tứ thơ này.

Xuân khứ bách hoa lạc
Xuân đáo bách hoa khai
Sự trục nhãn tiền quá
Lão tòng đầu thượng lai
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai

(Ngô Tất Tố dịch)

Xuân đi trăm hoa rụng
Xuân đến trăm hoa cười
Trước mắt việc đi mãi
Trên đầu già đến rồi
Đừng tưởng Xuân tàn hoa rụng hết
Đêm qua sân trước một cành mai

À, nhân đây copy một chuyện vui về phong cách thơ Haiku của Basho để thay đổi không khí ha

Một hôm vui bạn vui bè hơi quá chén. . . . .
Hắn xỉn và ngủ khì. . . . .Trong mơ hắn thấy mình vui chân đến Quán Trà thơ. Tại đây hắn thấy Ba-shô, một thi sĩ người Nhật rất nổi tiếng về thơ Haiku, đang ngồi uống trà. . . . .
Lát sau có một nhà thơ mang bài thơ của mình vừa sáng tác tới chỗ Ba-shô để nhờ thẩm định. . . .
Ba-shô nhắm mắt lại và nói với nhà thơ :
- Xin đọc cho mọi người cùng nghe!
- "Con chuồn chuồn đỏ đậu trên cành, Vặt đi đôi cánh thì thành ớt son "
Ba-shô lắng nghe, không nói gì. Nhà thơ chờ đợi, chờ đợi và sốt ruột đành lên tiếng :
-Ba-shô tiên sinh, tôi đã mô tả và thể hiện khá rõ ràng, đầy đủ ý tưởng của mình chỉ trong có ngần ấy chữ. Tưởng khó có thể bớt đi hoặc thêm vào một chữ hoặc một ý nào nữa. Xin tiên sinh hãy chỉ giáo cho.
-Hãy làm ngược lại điều anh viết. -Ba-shô nói.
-Vậy phải làm thế nào ?
-Là thế này :
"Qủa ớt chín đỏ trên cành, Chắp thêm đôi cánh hóa thành chuồn son"
Và Ba-shô nói tiếp :
- Nghệ thuật là nuôi dưỡng sự sống. Tạo ra sự sinh sôi nảy nở sự sống, chứ không phải huỷ diệt sự sống. Làm gì trước hết phải có cái tâm sáng. Phải luôn hướng tới cái sống thanh tâm, trong sáng. . . .
Ông mỉm cười rồi nói tiếp:
- Bởi vậy ngoài cuộc sống trần tục cụ thể, phải luôn chắp cánh cho mọi sự thăng hoa khỏi cái dung tục và tầm thường. . . .
Trái ớt không chỉ là ớt. Mà nó còn có đôi cánh để bay vào vùng trời của niềm tin và hy vọng. . . .vùng trời của thơ ca, hội hoạ, âm nhạc và của cõi vô cùng!. . . .dung dị chứ không phải dung tục và đời thường chứ không phải tầm thường!. . . .

Trích từ www.duongsinh.net

Cánh bướm trên hoa bướm
Hồn người đậu trong ta
Tình đời sao nồng đượm
Đạo duyên ý đậm đà

1 comment:

Nam Vu said...

Tay nâng ly trà thơm
Gom hương nồng ủ khói
Thắp nắng cúc vàng tươi
Gió nào qua song vội?

Có ai gọi "Thiền Sư"
Đáp ậm ừ "Đi vắng''
Lắng giọng hỏi "Trà Sư"
Im lìm giơ cốc cạn

Đây có phải tăng nhân?
Cười vang "tên giết Phật"
Ngươi có phải điên chăng?
Phải a, trà ngon tặng

Trượng phu tiếng đã biết*

Việc đáng làm đã làm

Tháp vừa dựng sườn núi

Tiếng cười trẻ đã vang

* Nhất Hạnh